ਪੇਟੀਐਮ ‘ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਾਰਡ ਪੇਮੈਂਟ ਗੇਟਵੇਜ਼ ਵੀਜ਼ਾ, ਮਾਸਟਰ ਕਾਰਡ, ਐਮੇਕਸ ਅਤੇ ਡਾਇਨਰਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਕਿਉਂ ਲਗਾਈ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅਜਿਹੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੇਵਾਈਸੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕਾਰਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
RBI ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ‘ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੱਕ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ Paytm ‘ਤੇ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। Paytm ਬੈਂਕ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ 1 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ UPI ਪੇਮੈਂਟ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਈਡੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂਚ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ ਜੋ ਕੇਵਾਈਸੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਫਿਨਟੇਕ ਸਟਾਰਟਅਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫਿਨਟੇਕ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਵਪਾਰਕ ਕਾਰਡਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰਕ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਕਦਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਰਾਏ ਅਤੇ ਟਿਊਸ਼ਨ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁਝ ਫਿਨਟੇਕ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਦਰਅਸਲ, Cred, Paytm ਅਤੇ NoBroker ਵਰਗੀਆਂ ਐਪਾਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਂ ਆਰਟੀਜੀਐਸ ਵਰਗੇ ਆਰਬੀਆਈ ਤੋਂ ਬਲਕ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਫਿਨਟੇਕ ਅਤੇ ਕਾਰਡ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਰਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਪਾਰਕ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਕਾਰਡ ਭੁਗਤਾਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। Encash ਅਤੇ Paymate ਵਰਗੇ Fintech ਵਿਕਰੇਤਾ ਅਤੇ ਸਪਲਾਇਰ ਭੁਗਤਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਭੁਗਤਾਨ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
